Ana Olmazsa Dana Olmaz!

Eskişehir Tarım Platformu, Eskişehir İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğinde bir basın toplantısı düzenledi.

Gıda krizi, hayvancılık sektöründe yaşanan sorunlar ve yem fiyatlarındaki artışın değerlendirildiği basın toplantısının ardından bir açıklama yapan EDSYB Yönetim Kurulu Başkanı Gazi Küçükarslan;”Ana Olmazsa Dana Olmaz”dedi. Küçükarslan tarafından yapılan açıklamada;

“Gıda ülkeler için stratejik bir öneme sahiptir. Özellikle pandemi sonrası gıdaya ulaşım pahalı ve zor olmuştur. Bir yandan artan dünya nüfusu, küresel ısınma, ekolojik şartların değişimi gibi unsurlar gıdaya ulaşımı olumsuz etkilemiştir. İnsan beslenmesinde muhakkak ki hayvansal ürün tüketimi önemli bir yer teşkil etmektedir. Gerçekten de gelişmiş ülkelerde kişi başına günlük hayvansal protein tüketimi 57.2 g iken, bu değer ülkemizde 24,8 gramdır. Her zaman genç bir nüfusa sahip olmakla övündüğümüz ülkemiz için bu değerler oldukça düşüktür. Son 2 yıla baktığımızda hayvancılık sektörü oldukça zor bir süreçten geçmiştir. Artan maliyetler karşısında et ve süte fiyat baskısı oluşturulmuştur. Hayvancılık sektörü enflasyonun baskılayıcısı olarak görülmüş olup artan yem maliyetleri karşısında süt ve et fiyatlarında artış olmamıştır. Sektör için belirleyici süt/ kesif yem paritesi 2021 de süt 2,30 tl yem 3,00 tl (0,80) olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı başı süt 4,20 tl yem 4,70 (1,1) tl , son olarak süt 6,80 tl yem 6,80 (1)şeklinde gerçekleşmiştir. Son 6 ay içerisinde sektörde bir nebze fiyat artışı gerçekleşmiş olsa da, artan yem fiyatları sektörde rahatlamayı sağlayamamıştır. Mart-Nisan aylarında süt primi 1 Tl olarak açıklanmış olup 15 Mayıs ayından geçerli olmak üzere fiyatlar 20 kr düşmüştür.

Et ve sütteki sözde fiyat artışları 2022 yılı damızlık gebe düve, inek fiyatlarını da yükseltmiştir. Doğal olarak yatırım maliyetlerini de yukarıya çekmiştir. Hayvancılık sektöründe girdi fiyatları içerisindeki yem önemli bir yer teşkil etmektedir. Kaba yem bir işletmenin karlılığını belirleyen en önemli kriterdir. Tohuma, gübreye, mazota, elektriğe, ilaca gelen zamlar ile üreticinin maliyetlerini aşağıya çekme gibi bir şansı kalmamıştır.

Hayvancılık işletmelerinin geleceği olan düve yetiştiriciliği maliyetleri de doğal olarak artmıştır. işletmeler artan maliyetler karşısında damızlık hayvanlarını kestirme yoluna gitmiştir. ANA olmasa DANA olmaz prensibiyle önümüzdeki günlerde ete ve süte arzın azalması kaçınılmazdır. Bu günlerde et ithalatı gündemi meşgul etmeye başlamıştır. ESDSYB olarak artan süt fiyatları üreticimizi sevindirse de daha elimize süt parası geçmeden yem fiyatlarının artmasından rahatsızlık duymaktayız. Yem fiyatı artışı karşısında üreticiler olarak üretimi zor sürdürebilir durumdayız.

Çözüm olarak çiftçilere tarımsal faaliyetlerde kullanmak üzere kdv ve ötv siz yakıt verilmesi, tarımsal sulamada ve hayvancılıkta kullanılan elektriğe indirim yapılması, hayvan varlığına göre yemde çuval başına destekleme yapılması, yem ham maddesi satışı konusunda direkt birlikler üzerinden hammadde temini ve satışını gerçekleştirmek üzere bir sistemin oluşturulması, TMO üzerinden ucuz arpa mısır satışına devam edilmesi, buzağı desteklemesinde uygulanan üreme para metresi kriterinin kaldırılması, buzağı ve süt primi desteklemelerinin arttırılması, yıl içinde desteklerin en kısa zamanda ödenmesi veya hak ediş ödemeleri karşılığında yetiştiriciye avans verilmesi, hastalıklarla mücadelede ve verimin artırılmasının vazgeOlmezi olan sun’i tohumlamaya hayvan başı destek ödemesi yapılması, damızlık gebe düve yetiştiriciliğin teşviki için gebe düve alımlarında sertifikalı hayvanlara ez az %25 destek ödenmesi ve aile işletmeciliğinin teşvik edilmesi de önem arz etmektedir.

Sektörden çıkışların artmış olması, işletmelerin bu zor şartlar altında üretimi sürdürememesini veya zor sürdürebilir olması sonucunu doğurmaktadır. Hayvancılık sektöründe karlılığın bitmiş olması veya çok azalması sektörü olumsuz etkileyecektir. Bugünden acil önlemler alınmaz ise bunun bedelini ileriki yıllarda daha acı bir reçete ile ödemek durumunda kalınacağı muhakkaktır. Sektörün paradan ziyade sevgi gerektiren, 365 gün, 24 saat bayramı olmayan bir iş olduğu bilinci ile sorunlarımızın acil olarak ele alınmasını ve çözüm önerilerimizi hayata geçirilmesini üreticiler olarak talep etmekteyiz.”