CHP’li Gürer, ‘Helal Ürünler Pazarını’ Meclis Gündemine Taşıdı

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ülkemizde helal gıda ürünleri ile Helal Akreditasyon Kurumu’nun (HAK) faaliyetleri ve sorumluluk alanlarının açıklanması istemiyle, Ticaret Bakanlığına yazılı soru önergesi verdi.

Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Mehmet Muş, HAK’a yapılan 73 başvurudan 26’sına akreditasyon karara verildiğini, bunlarla birlikte 790 adet helal belgesinin akreditasyon güvencesine kavuşturulduğunu belirtti.

Bakan Muş, TBMM Genel Kurulu’na ulaştırılan bir kanun değişikliği vasıtasıyla akredite olmamış kuruluşların ülkemizde helal belgelendirme faaliyeti yürütmelerinin önüne geçilmesi öngörüldüğünü de ifade etti.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanı Mehmet Muş tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, Türkiye’nin küresel büyüklüğü 7 trilyon Doları bulan helal pazarında beşinci sırada yer aldığına dikkat çekti.

Gürer, önergesinde şu soruların yanıtlanmasını istedi:

“2000’li yılların başında başlayan helal gıda üretimi ile ilgili belge sahibi işletme sayısı kaçtır?

Son beş yıl içinde yeni belge alan ya da belgesini iptal ettiren işletme sayısı kaçtır?

Türkiye’de helal akreditasyon kurumu tarafından denetlenen ve ceza alan işletme sayısının yıllara göre dağılımı nedir?

Helal gıda standartları neye göre belirlenmektedir?

Helal pazarının ihracat ve ithalat büyüklüğü 2021 yılı için ne kadardır?”

Gürer’in önergesini yanıtlayan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Bakanlıklarına bağlı bir kuruyu olan Helal Akreditasyon Kurumu’nun (HAK), uluslararası kabul görmüş teknik gereklilikler ve standartlar çerçevesinde hem ülkemizde hem de yurt dışında yerleşik belgelendirme kuruluşlarından talepte bulunanlara helal akreditasyon hizmeti sunduğunu belirtti.

HELAL AKREDİTASYON STATÜSÜ 

HAK’ın, gıda veya başka ürün gruplarında helal belgesi (sertifikası) vermediğine dikkat çeken Bakan Muş, HAK’ın ürün ve hizmetlere ‘helal belgesi’ veren kuruluşların yetkinliklerini ve tarafsızlıklarını kontrol ederek söz konusu belgelendirme kuruluşlarına helal akreditasyon statüsü verdiğini açıkladı.

İSLAM ÜLKELERİ STANDARTLAR VE METROOLJİ ÜNSTİTÜSÜ (SMIIC) 

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, açıklamasında “Öncelikli hedefleri hem ülkemizde hem de küresel alanda tüketici güvenine haiz, ülkeler arasında kurulacak bir karşılıklı tanıma mekanizmasına dayanan ve böylece ticarette teknik engel teşkil etmeyen, ilgili tüm paydaşların ihtiyaçlarına cevap veren bir helal belgelendirme sisteminin tesisine katkı sağlamak olanHAK, İslam İşbirliği Teşkilatı’na bağlı olarak faaliyet gösteren İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü’nün (SMIIC) yayımladığı, 43 ülkenin teknik düzeydeki ortak katkısıyla hazırlanan ve ülkemizce de uyumlaştırılarak milli standart haline getirilen helal standartlarını esas alarak faaliyetlerini sürdürmektedir” dedi.

SMIIC’in bugüne kadar yayımladığı 40’ın üzerindeki standardın 16’sının doğrudan helal alanıyla (helal gıda, helal turizm, helal kozmetik, helal jelatin, katkı maddelerinin helalliği, helal belgelendirme kuruluşlarının uyacağı kurallar, laboratuvarlara yönelik kurallar vb.) ilgili olduğuna işaret eden Bakan Muş, “SMIIC tarafından yayımlanan tüm standartlar, geniş katılımlı ve kapsayıcı bir hazırlık süreci sonunda üye ülkelerin nitelikli oy çokluğu ile kabul edilerek yayımlanmaktadır” değerlendirmesinde bulundu.

CEZA YOK 

Türkiye’de mevcut kurallar çerçevesinde hem helal belgelendirme faaliyetleri hem de bu faaliyetlerin akreditasyonunun gönüllülük esasına dayandığına dikkat çeker Bakan Muş bu sebepten dolayı bu kapsamda bugüne kadar HAK tarafından belgelendirme kuruluşlarına veya firmalara ceza verilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını vurguladı.

TBMM’DE BEKLEYEN KANUN DEĞİŞİKLİĞİ 

Bakan Mehmet Muş Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülerek hâlihazırda Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Genel Kurul gündeminde bulunan kanun değişikliği vasıtasıyla akredite olmamış kuruluşların ülkemizde helal belgelendirme faaliyeti yürütmelerinin önüne geçilmesinin öngörüldüğünü de belirterek, “Bu vasıtayla ürün ve hizmetlerin tüketiciyi yanıltmayacak, yanlış ve yanıltıcı bilgi vermeyecek şekilde piyasaya arz edilebilmesi ve böylece bahse konu helal belgelendirme faaliyetlerinin güvenilir bir çerçevede yürütülmesi amaçlanmaktadır. Söz konusu düzenlemeyle akredite olmadan, güvenilirliğini ispatlayamadan helal belgesi veren kuruluşlara ceza verilmesi mümkün hale gelecektir” diye konuştu.

790 HELAL BELGESİ 

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 26.08.2022 tarihi itibarıyla kendisine yapılan 73 başvuruya yönelik 26 akreditasyon karan veren HAK’ın akredite ettiği kuruluşlarca düzenlenen 790 adet helal belgesinin akreditasyon güvencesine kavuştuğunu da ifade etti.

TÜİK’İN GÖREVİ…

Bakan Muş açıklamasında ayrıca “Türkiye İstatistik Kanunu kapsamında istatistiksel bilgilerin saklanması, kullanıcıya sunulması, söz konusu alanlara ilişkin sistemlerin geliştirilmesi ve bu amaçla ulusal ve uluslararası bir bilgi ağı ve bilgi akış sisteminin oluşturulmasını koordine etme görevi Türkiye İstatistik Kurumu’nun uhdesinde bulunmaktadır” ifadelerine yer verdi.